Eylül-Akıl Nimet Midir Yara mı?

 İnsana verilen en büyük nimet akıldır. İnsan düşünen bir varlık olması sebebiyle diğer canlılardan ayrılır. Bu düşünebilme yetisinde akıl sayesinde icra eder. Hayvanlar yaratılıştan beri aynı ilkellikle devam ederlerken insanlar akıl sayesinde günümüz modern çağında bambaşka bir oluşum içindedir. Bu büyük bir evrimdir. Bu açıdan bakıldığı zaman evet akıl İnsana verilmiş en büyük nimettir diyebiliriz. Doç. Dr. Nusret Taş bir makalesinde akıl kelimesini iki farklı açıdan inceleyerek Kuran  kavramları sözlüğünde akıl kelimesinin anlamını 'engellemek, alıkoymak, bağlamak' olduğuna atıf yapmıştır. Şimdi o halde duruma başka bir perspektiften bakacak olursak insanı sınırlayan özgürlüğüne ket vuran şey akıl mıdır? İnsan aklı ile doğruyu yanlışı ayırt edebilme, iyi ve kötünün farkına varabilmesi onu bir çok şeyden korurken  özgürce hareket etmesinin önündeki bir engeldir. Akıl sınırlarımızı zorlamanın önünde bir engeldir.  Akıl yaşamı daha anlamlı kılarken aynı zamanda görünmez sınırları koyar. Risk alamamak gibi. Baktığımız  zaman insan aklı ile çizilmiş sınırlı güvenli alanlarda ve belli kurallara uyarak yaşamımızı daha kolay idame ettiriyoruz.  Ama bilmediğimiz bilemeyeceğimiz risk alıp keşfetmeyeceğimiz o kadar çok farklı oluşumlar vardır kim bilir. Platon aklı ruhun bir yetisi olarak görmektedir.

Aristoteles ise Tanrıyı salt akıl olarak kabul etmiştir. Bu da felsefi düşünce tarzında bile aklın üstünlüğünü ona verilen ehemmiyeti başlı başına temsil etmektedir. Akıl insanlık tarihi için yadsınamaz bir nimettir. Fakat fazla sorgulama kaygılanma gibi durumlarda ise insan için bir yaradır diyebiliriz. Akılı yüceltirken ya da daha doğru tanımla onun yüceliğinden bahsederken insana verdiği yaraları da görmezlikten gelemeyiz. Aklın sınırlarını zorladığımızda çok düşünmek beraberinde deliliği de getirmiştir. Pek çok düşünür yine akılları sayesinde çıldırmıştır. Pek çok bilim insanı ise hem zeki hem de delidir. Tüm bunlardan çıkaracağımız kanı bana göre şudur. Akıl insanlık için bir nimet aynı zamanda yaradır. İnsanı yüceltip korurken sınırları aştığımız zamanda bilinmezliğin boyutunda belki de bir hiçlikte yok olup gitmemizi sağlar.                         

                                  Eylül Açıl 4